گیاه زعفران از طریق کاشت پیاز زعفران در زیر خاک رشد میکند و خود پیاز، ریشه بوته گل زعفران محسوب میشود. پیاز زعفران بین 7 تا 10 سال زیر زمین میماند و در طی سالیان علاوه بر اینکه هرساله بین 15 تا 30 روز محصول و گل میدهد، خود نیز در زیر زمین تاکثیر میشود تا زمانی که دیگر به علت حجم بالای پیازها باید آنها را از زمین خارج کرده و به زمین های دیگری منتقل کرد. گل زعفران که از پیاز میروید از قسمتهای مختلفی مانند برگهای سوزنی سبزرنگ، ساقه، گلبرگهای بنفش و رشته اصلی زعفران تشکیل شده است.
رشته اصلی زعفران از ابتدای ساقه درون خاک شروع میشود و انتهای آن در بین گلبرگها به سه رشته قرمز رنگ کلاله ختم میشود و درکل از دو قسمت خامه یا ریشه و کلالهها تشکیل شده است. درادامه این مقاله قصد داریم تا با خواص و ویژگیهای قسمت خامه یا ریشه رشتههای زعفران بیشتر آشنا شویم.
ریشه زعفران که به زعفران سفید نیز مشهور است، همانند کلالههای قرمزرنگ دارای طبع گرم و خواص دارویی فراوانی است. در گذشته هم ریشه زعفران از کلالهها جدا نمیشده و همراه آنها فرآوری میکردند به همین دلیل امروزه هنگام پاکسازی گل زعفران، ریشه و خامه آن را دور نمیریزند و از آن در طب سنتی و صنعت داروسازی مدرن استفاده میکنند.
خواص ریشه زعفران
خامه یا ریشه زعفران همانند کلاله آن دارای املاح و ترکیبات معدنی زیادی مانند کلسیم، آهن، منگنز و ویتامینهای C, B1 ,B2 ,B6 هست. که کاربرد فراوانی در صنعت ساخت لوازم آرایشی بهداشتی و داروهای ضد افسردگی دارد.
البته ریشه زعفران به اندازه قسمت کلاله آن سافرانال و کروسین ندارد و به همین دلیل است که میزان عطر و رنگ دهی آن از قسمت کلاله خیلی کمتر است و قیمت خیلی پایین تری دارد. با این حال ریشه زعفران برای رفع موارد زیر خواص پرشماری دارد:
- بیماری های قلبی وعروقی
- ناراحتی اعصاب و افسردگی
- التهاب وحساسیتهای چشمی
- بیماریهای معده و دستگاه گوارش
- تقویت مغز و حافظه
- تقویت قوای جنسی
- شادابی پوست
به دلیل قیمت بسیار پایین ریشه زعفران ضمن اینکه میتوان از آن همانند کلالهها در آشپزی بهره برد، میتوان آن را به عنوان دمنوش نشاط آور نیز استفاده کرد که برای سلامتی و آرامش روان بسیار مفید است.