زعفران دختر پیچ

اکثرمردم بر این باورند که بهترین و پرخاصیت‌ترین قسمت زعفران تنها شامل کلاله سرخ آن می‌باشد. اما جالب است بدانید که بسیاری ازخواص اصلی زعفران در بخش ریشه یا خامه زعفران نهفته شده است به همین دلیل است که بومی‌ها و کشاورزان جنوب خراسان از زعفران دخترپیچ برای مصرف شخصی خود استفاده می‌کنند. این نوع زعفران حاصل قدیمی ترین روش فرآوری زعفران است که ریشه در فرهنگ مردم خراسان دارد. در ادامه با ویژگی های زعفران دخترپیچ بیشتر آشنا می‌شویم.

رشته های زعفران به‌طورکلی از دو قسمت کلاله (بخش قرمز رنگ رشته‌های زعفران) و خامه (بخش سفید رنگ انتهایی رشته زعفران) تشکیل می‌شود. و هنگام پاک کردن گل‌های زعفران بسته به اینکه رشته های زعفران را از کدام قسمت جدا می‌کنند، زعفران های سرگل، نگین، پوشال و دخترپیچ به دست می‌آید.

اگر هنگام پاکسازی گل ها، بخش ریشه یا خامه رشته‌های زعفران از بخش کلاله آن جدا نشود و به صورت کامل روی هم در دسته‌هایی 30عددی تا 100عددی قرار گیرند و به روش سنتی در خانه خشک شوند، زعفران دخترپیچ حاصل می‌شود.

زعفران دخترپیچ با نام‌های دیگری همچون زعفران مادر، رشته یا دسته هم شناخته می‌شود. این زعفران به دلیل فرخوردگی زیادی که نسبت به انواع دیگر زعفران دارد و همچنین به علت اینکه ریشه سفید رنگ آن، کروسین پایین تری نسبت به کلاله‌های قرمز رنگ دارد، قدرت عطر و رنگ دهی کمتری نسبت به دیگر انواع زعفران داشته و معمولا به عنوان زعفران درجه چهار شناخته می‌شود، به همین علت قیمت پایین تری هم نسبت به انواع دیگر زعفران دارد.

علت نام گذاری

در گذشته به دلیل خواص فراوان ریشه زعفران اعتقاد داشتند که باید کل رشته زعفران، فرآوری و مورد مصرف قرارگیرد به همین دلیل تا قبل از اینکه ماشین آلات مدرن فرآوری بکار گرفته شوند، در بیشتر مناطق زعفران به حالت سنتی و شیوه دخترپیچ خشک میشد و چون کار پاک کردن گل‌ها و دسته کردن زعفران‌ها بیشتر توسط خانم‌ها و دختران انجام می‌گرفت، نام این شیوه از فرآوری زعفران به دخترپیچ معروف گردیده است.

امروزه با توجه به قیمت کم و صرفه پایین اقتصادی این نوع از زعفران، زعفران دخترپیچ در مناطق خیلی نادری، آن هم به علت ریشه‌ای که در فرهنگ خراسان دارد تولید می‌شود که بیشتر مورد مصرف خود بومی‌ها و کشاورزان قرار می‌گیرد.